Betere gasuitwisseling 

Viera et al. (2014) hebben aangetoond dat ademhalingsoefeningen (o.a. zuchten en maximale inademing) het teugvolume vergroten en de ademhalingsfrequentie verlagen in vergelijking met deze waardes in rust. Dit resulteert in een betere gasuitwisseling. Dit is onder andere van belang voor patiënten met COPD en patiënten die na kunstmatige beademing een verlaagd teugvolume en een verhoogde ademfrequentie hebben. 

Positief effect op dyspnoe & kwaliteit van leven

Dyspnoe (kortademigheid) komt veel voor bij mensen met COPD, ongeacht de ernst van de ziekte. Veel van de interventies voor mensen met COPD zijn gericht op het verminderen van dit symptoom. Ademhalingsoefeningen zijn fysiotherapeutische interventies. Long Alliantie Nederland beschrijft dat ze een bewezen gunstig effect hebben op dyspnoe en op de kwaliteit van leven. Gedurende de ademhalingsoefeningen wordt de patiënt aangemoedigd en gemotiveerd om de aangeleerde technieken ook te gebruiken in het dagelijks leven. Het overnemen van deze technieken in het dagelijks leven vermindert angst en motiveert mensen met COPD om meer te bewegen (Long Alliantie Nederland, 2016). 

Oefeningen aanbevolen bij COPD

De KNGF beveelt inspiratoire spierkrachttraining aan bij COPD-patiënten met uitgesproken inspiratoire spierzwakte, vermoeidheid en klachten van kortademigheid in het dagelijks leven. Klinische ervaringen ondersteunen de aanbeveling van de KNGF. Ademhalingsoefeningen, waaronder actieve expiratie en trage en diepe ademhaling, worden aangeraden om hyperinflatie te verminderen en de gasuitwisseling te verbeteren (KNGF, 2017).

Borge et al. (2014) hebben gekeken naar verschillende systematische reviews over het effect van respiratoire spierkrachttraining op verschillende symptomen bij mensen met COPD. Er is gekeken naar vijf systematische reviews, waarvan twee van hoge kwaliteit. Op basis hiervan is geconcludeerd dat respiratoire spierkrachttraining een positief effect heeft op kortademigheid, vermoeidheid en kwaliteit van leven bij mensen met COPD. De resultaten zijn te zien in onderstaande tabel. 

SilverFit Flow Wetenschap Borge 2014

Na kunstmatige beademing oefenen ook van belang

Bissett et al. (2016) hebben gekeken naar het effect van inspiratoire spierkrachttraining bij patiënten nadat zij voor een langere tijd aan de beademing hadden gelegen. Patiënten voerden inspiratoire spierkrachttraining uit. Inspiratoire spierkracht en kwaliteit van leven namen significant meer toe bij deze groep patiënten (IKT groep) dan bij patiënten uit een controlegroep.

SilverFit Flow Wetenschap Bissett 2016

Literatuur

  • Bissett, B.M., Leditschke, I.A, Neeman, T., Boots, R., & Paratz, J. (2016). Inspiratory muscle training to enhance recovery from mechanical ventilation: a randomized trial. Thorax, 71, 812-819.  
  • Borge, C.R., Hagen, K.B., Mengshoel, A.M., Omenaas,E., Moum, T., & Wahl, A.K. (2014). Effects of controlled breathing exercises and respiratory muscle training in people with chronic obstructive pulmonary disease: results from evaluating the quality of evidence in systematic reviews. BMC Pulmonary Medicine, 14, 184.
  • Geddes, E.L., O’Brien, K., Reid, W.D., Brooks, D., & Crowe, J. (2008). Inspiratory muscle training in adults with chronic obstructive pulmonary disease: an update of a systematic review. Respiratory Medicine, 102, 1715-1729.
  • Gosselink, R., Clerckx, B., Robbeets, C., Vanhullebusch, T., Vanpee, G., & Segers, J. (2011a). Physiotherapy in the intensive care unit. Netherlands Journal of Critical Care15(2), 66-75.
  • Gosselink, R., De, V.J., Van den Heuvel, S.P., Segers, J., Decramer, M., & Kwakkel, G. (2011b). Impact of inspiratory muscle training in patients with COPD: what is the evidence? European Respiratory Journal, 37, 416-425.
  • KNGF (2017). KNGF-richtlijn, Chronisch obstructieve longziekten.
  • Long Alliantie Nederland (2016). Zorgstandaard COPD.
  • O’Brien, K., Geddes, E.L., Reid, W.D., Brooks, D., & Crowe, J. (2008). Inspiratory muscle training compared with other rehabilitation interventions in chronic obstructive pulmonary disease: a systematic review update. Journal of Cardiopulmonary Rehabilitation and Prevention, 28, 128-141.
  • Shoemaker, M.J., Donker, S., & Lapoe, A. (2009). Inspiratory muscle training in patients with chronic obstructive pulmonary disease: the state of the evidence. Cardiopulmonary Physical Therapy Journal, 20, 5-15.
  • Snoeck-Stroband, J.B., Schermer, T.R.J., Van Schayck, C.P., Muris, J.W., Van der Molen, T., In ’t Veen, J.C.C.M., . . . Tuut M.K. (2015). NHG-Standaard COPD (Derde herziening). Huisarts en Wetenschap, 58(4), 198-211.
  • Thomas, M.J., Simpson, J., Riley, R., & Grant, E. (2010). The impact of home-based physiotherapy interventions on breathlessness during activities of daily living in severe COPD: a systematic review. Physiotherapy, 96, 108-119.
  • Vieira, D.S.R., Mendes, L.P.S., Elmiro, N.S., Velloso, M., Britto, R.R., & Parreira, V.F. (2014). Breathing exercises: influence on breathing patterns and thoracoabdominal motion in healthy subjects. Brazilian Journal of Physical Therapy, 18(6), 544-552.