Oefeningen

Orofaryngeale dysfagie kan worden veroorzaakt door een aantal onderliggende pathologieën, zoals een beroerte (incl. Wallenberg), oncologisch lijden, Parkinsonisme, ms, traumatisch hersenletsel of genetische factoren. Tijdens de behandeling legt de logopedist echter de nadruk op functionele gebreken die zich manifesteren als problemen in het beschermen van de luchtweg, peristaltiek of beide. De onderliggende pathologie is wel sterk van invloed op de te verwachten resultaten. Na een cva is bijvoorbeeld meer verbetering te verwachten dan bij oncologische patiënten.

De behandeling van een client begint altijd met slikoefeningen waarbij het aantal herhalingen toeneemt en de bolus qua consistentie en volume moeilijker wordt. Het vervolg hangt af van het moment van aspiratie. Is dit voor de slik, dan wordt er gefocust op timing en motorische specificiteit. Is dit na de slik, dan wordt er gefocust op coördinatie.

Faryngeale oefeningen

Het slikken staat centraal bij faryngeale oefeningen die zich richten op functionele motorische bewegingen. Zo leert de patiënt om de slikfrequentie, de slikkracht en de sliktiming te trainen met behulp van visuele cues. De tijd tussen deze cues kan worden aangepast aan de capaciteiten en behoeften van de patiënt om de oefeningen makkelijker of moeilijker te maken.

Normale slik

Tijdens de oefening wordt de cliënt gestimuleerd om in een sessie zo vaak mogelijk te slikken, waarmee de cliënt de slikfrequentie kan verbeteren.

Krachtige slik

Op basis van de huidige gemiddelde slik- kracht van een normale slik, wordt er een target bepaald. Het target in de oefening ligt hoger dan de normale slikkracht, zodat de cliënt wordt gestimuleerd krachtiger te slikken. De populaire spelvorm Kangoeroe is uitgebreid met een nieuwe instelling. Deze instelling zorgt ervoor dat de streefwaarde — hoe hoog de munten in de lucht hangen — zich tijdens de oefening aanpast aan de prestatie van de cliënt. Na drie voldoende krachtige slikken stijgt de streefwaarde en wordt de oefening moeilijker. Ligt de streefwaarde buiten het bereik van de cliënt, dan zakt deze na enige tijd. Zo wordt de cliënt gedurende de oefening steeds uitgedaagd op een gepast niveau. 

Timing

Door middel van een bewegende visuele cue wordt de cliënt zich bewuster van het moment waarop de slik ingezet moet worden.

Coördinatie

De cliënt wordt gevraagd de Mendelsohn Manoeuvre te uit te voeren, welke op zowel grafische wijze als in spelvorm weergegeven kan worden.